Niebieska karta
Procedura Niebieskiej Karty może rozpocząć się wtedy, kiedy w rodzinie występuje przemoc domowa. Często to pierwszy krok do wyrwania się z przemocowej sytuacji, oraz działanie, dzięki któremu ofiara uzyskuje wsparcie i konkretną pomoc.
Podstawowe założenia procedury „Niebieskiej Karty” oraz zobowiązanie do jej prowadzenia zostały uregulowane w Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249) oraz w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury "Niebieskie Karty" oraz wzorów formularzy "Niebieska Karta" (Dz. U. Nr 209, poz. 1245).
Co to jest i jak działa Niebieska Karta?
Niebieska Karta to procedura, która pomaga osobom, będącym ofiarami przemocy w rodzinie. Jest to procedura, której celem jest zatrzymanie przemocy.
Początkiem procedury jest założenie "Niebieskiej Karty A".
- Można to zrobić podczas interwencji policji w domu - policja ma obowiązek taką kartę założyć podczas zdarzenia.
- Można też udać się osobiście na komendę policji.
- Oprócz policji w przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie Niebieską Kartę zakładają również:
- ośrodki pomocy społecznej
- placówki oświatowe - szkoły, przedszkola
- placówki służby zdrowia - przychodnie, szpitale
- gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych.
Przy założeniu "Niebieskiej Karty A" osoba pokrzywdzona otrzymuje formularz o nazwie "Niebieska Karta B" z informacjami gdzie dodatkowo może otrzymać pomoc. Po założeniu "Niebieskiej Karty A" przez służby, karta jest przekazywana do Zespołu Interdyscyplinarnego.
Po zapoznaniu się z kartą Zespół Interdyscyplinarny zaprasza osobę doznającą przemocy na spotkanie, na którym wspólnie z osobą pokrzywdzoną buduje plan pomocy dopasowany do jej potrzeb oraz uzupełniana jest "Niebieska Karta C". W planie pomocy może znaleźć się np. monitoring sytuacji rodzinnej przez dzielnicowego lub pracownika socjalnego, pomoc materialna, pomoc psychologiczna, pomoc prawna, złożenie wniosków do sądu.
W kolejnym etapie Zespół Interdyscyplinarny wzywa osobę, co do której istnieje podejrzenie stosowania przemocy na rozmowę dotyczącą konsekwencji stosowania przemocy oraz uzupełniania jest "Niebieska Karta D".
Po przeprowadzeniu rozmów z osobami których dotyczy Niebieska Karta realizowany jest plan pomocy.
Niezależnie od prowadzonej procedury Niebieskiej Karty jeżeli czujesz się zagrożona/y lub istnieje zagrożenie zdrowia i bezpieczeństwa warto wezwać policję.
Kto może założyć Niebieską Kartę?
Uruchomienie procedury może nastąpić z inicjatywy:
- każdej osoby dotkniętej przemocą w rodzinie
- osób mających wiedzę, że w danej rodzinie dochodzi do przemocy.
Niebieską Kartę może założyć osoba, którą spotyka ze strony najbliższych przemoc. Jednak bardzo często ofiary przemocy boją się lub wstydzą prosić o pomoc, co skutkuje tylko jeszcze większym uzależnieniem od sprawcy. Jeśli jesteś ofiarą przemocy pamiętaj jednak, że bez powiedzenia o tym, co dzieje się za zamkniętymi drzwiami Twojego domu, może być Ci trudno wyrwać się z toksycznej sytuacji. Ponieważ zgłoszenie się po pomoc wymaga od ofiary nie lada odwagi, procedura założenia Niebieskiej Karty pozwala na zgłoszenie do niej osób trzecich. Innymi słowy, może to zrobić niemal każdy, kto podejrzewa, że u bliskiej osoby źle się dzieje. Ma to swoje minusy, ponieważ może być polem do nadużyć – jak już zostało wspomniane, policja nie może nie przyjąć zgłoszenia o Niebieskiej Karcie, a dokument zostaje w aktach potencjalnego sprawcy. Należy jednak pamiętać, że procedura przyznania Niebieskiej Karty ma kilka poziomów i często jest jedyną metodą na uzdrowienie chorej sytuacji.
Aby założyć Niebieską Kartę nie trzeba być poszkodowanym– wystarczy zgłoszenie osoby, która zaniepokojona sytuacją swojego najbliższego otoczenia (może to być sąsiad lub przyjaciel), wyśle takie zgłoszenie na policję. Co ważne, policja nie ma prawa odmówić wszczęcia procedury założenia Niebieskiej Karty.
Procedura nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą!!!
Jakie są konsekwencje Niebieskiej Karty?
Warto zaznaczyć, że samo zgłoszenie podejrzenia stosowania przemocy i rozpoczęcie procedury Niebieskiej Karty nie jest równoznaczne z zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa. Jeśli zdecydujesz się na to już po założeniu karty, wszystkie takie zgłoszenia będą dodatkowo notowane w dokumencie. Jednak samo założenie Niebieskiej Karty nie sprawia, że sprawca przemocy trafia do aresztu. Może to być ważne dla osób, dla których osoba ta jest jedynym żywicielem rodziny lub wyraża chęć poprawy. Natomiast w przypadku, gdy osoba doznająca przemocy zdecyduje się na rozwód, Niebieska Karta jest ważnym dowodem w sprawie i często pozwala na odizolowanie od przemocowego partnera.
